Yeniyıl Hediyesi Çaturanga

İnternet sağolsun ufak bir reklam gördüm. "Gökyay Vakfı Satranç Müzesi". Ankara'nın müze ailesinin çiçeği burnunda üyesi. 
Metin oynar ama ben satrançta hiç mi hiç iddialı değilim. 3 hamle ötesini bile hesap edemem. Amma velakin her türlü renkli obje ilgimi çektiğinden Metin'i kandırdım ki O da kanmaya hazır ve nazır; Edi, Büdü, Bidi düştük yola. Önce hastanede haftasonu viziti, zaten yol üstü, sonra verelini Hamamönü. Malum oralar iki Ankara Tıplı olarak bizim mekanlar :)
Hamamönü bizim öğrencilik yıllarımıza göre çok değişti, benim favorim Kale olsa da Hamamaönü'nün son halinden de pek memnunum. 


Gökyay Vakfı Satranç Müzesi güzel bir tarihi Ankara Evi. 2 katli binada 100 üzerinde ülkeden 500 üzerinde satranç takımı sergileniyor. İnsanın başı dönüyor o kadar çok ve renkliler ki. Bu koleksiyon 412 parça iken 2012 'de  Guinness Rekoru kırmış. Dünyanın en büyük satranç takımı koleksiyonu bizim şehrimizde. Akın Gökyay Bey 1975 yılında Milano'da tasarım bir takım edinmiş, sonrasında seyahatlerinde takımları toplamaya başlamış ve iş bu aşamaya varmış. Müze sadece sergileme amaçlı değil. Eğitim faaliyetleri planlanıyor. Hatta bu ay başında Türkiye Satranç Şampiyonası'na da ev sahipliği yapmış. Müzede bir hediyelik bölümü ve bir de cafe mevcut. Her keseye ve yaş grubuna yönelik takımlar, kitaplar, aksesuarlar mevcut. Biz de Ertuğrul için bir kitap ve bir satranç takımı aldık. Yapıştırmaları da unutmamak lazım :) İşin doğrusu benim aksime Ertuğrul'un iyi bir satranç oyuncusu olmasını çok arzu ederim. Zira  Ünlü matematikçi Pascal diyor ki ”Satranç tahtası insan zihninin jimnastik salonudur.”  


İlgimi çeken bir başka şey de tarihçe oldu. Oyunun ilk izlerine Mısır piramitlerinde raslanmakla beraber, 4000 yıllık tarih Asya'dan Hindistan'dan başlıyor ve oyun İran'da bugünkü halini alıp bir strateji oyunu olarak tüm dünyaya yayılıyor. 
Persçe ismi Çatrang, Arap dünyası ise oyuna Satranj ismini veriyor. 


Ayrıca dini baskıdan kaçan budist rahipler tarafından Çin'e oradan da Japonya'ya ulaşıyor. İlk yazılı metinler Hint Hükümdarı 2. Chandragupta zamanında yazılmış. O vakit ise oyunun ismi Çaturanga: 4 silah (Fil, savaş arabaları, süvari, piyade). 


Bilinen en eski satranç takımı Nişabur Türkistan'da bulunmuş. Oyunun Kuşhan Türkleri tarafından Hindistan'a ulaştığını bildiren yayınlar mevcutmuş. Daha ayrıntılı bilgiler için vakfın sayfasına buradan buyurun



Şemsi Tebrizi satranç oynarken

Müzeye ziyaret yılbaşına kadar ücretsiz. Bu hafta kendinize bir hediye vermeye ne dersiniz.


Ciğerci kedisi



 Her takım kendi hikayesini barındırıyor; Gargamel ve Şirinler'i, İngiliz ve Fransızları, Osmanlı ve İngilizleri, Ruslar ve Nazileri, Bin Ladin ve Bush'u, Yerliler ve Amerikalıları karşı karşıya görüp mini bir dünya tarihi turu da atabilirsiniz.




2 yorum:

  1. Böyle değerli bir bilgiyi ve içeriği müzeyi bize tanıttığınız için teşekkürler. Benimde satrançla aram iyi değil ama ülkemizdeki bu güzel eserleri maalesef bilemiyoruz. Müzeyi ülkemize kazandıranlara sonsuz teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Büyük emek ve zaman gerektiren çok güzel bir çalışma, Akın GÖKYAY Beyin emeklerine sağlık, umarız gereken ilgiyi görür.

      Sil